شیوه ی تربیتی حضرت فاطمه1
شیوه ی تربیتی حضرت فاطمه1
تربیت فرزندان:
یکی‌از بعد های زندگی صدیقه کبرا، حضرت فاطمه زهرا (س) که بسیار درخشان و دلنواز میباشد، «بعد تربیتی» زندگی حضرت میباشد. آنچه میتواند مادرها و فرزندانشان را درباره‌ی تربیت بیمه نماید، عمل کردن به سیره و رفتار عملی و علمی فاطمه زهرا (س) میباشد.
چه اینکه، تمام عظمت ها و شکوه هایی که به بهترین شکل در زندگی فرزندان فاطمه (س) متجلی میباشد نشانگر تربیت تابناک و دامان پاک و آموزه های گران ارج این بانوی نمونه میباشد.
حضرت فاطمه به تربیت همه جانبه فرزندان خویش اهتمام ویژه داشت، در تربیت جسمانی به رشد جسم فرزندان خویش و سلامت و تغذیه آنان اهمیت می داد. وی خود فرزندانش را شیر می داد و گهگاه خود غذا نمی‌خورد تا شوهر و فرزندانش غذا بخورند و هنگامی فرزندان حضرت مریض می شدند از رسول اکرم(ص) می خواستند تا برای سلامتی آنان دعا نماید.
در بُعد تربیت روحی و عاطفی نیز دختر رسول اکرم(ص) باوجود مشقت های زندگی، محبت و مهر مادری را از فرزندان خویش دریغ نمیکرد و خود به کارهایشان رسیدگی میکرد، با آنان هم بازی میشد و برایشان شعر کودکانه با مفاهیم سیاسی، اجتماعی و اعتقادی میخواند.
حضرت فاطمه زهرا نگران پرورش درست فرزندان و سرنوشت آنها بود و حتی به علی وصیت کرد که با امامه، خواهرزاده فاطمه وصلت نماید؛ چراکه امامه همچون فاطمه با فرزندان وی مهربان بود. تکریم و احترام کودک ها و رعایت عدالت و مساوات در میان آن ها از سایر خصوصیت های سیره تربیتی آن حضرت بود.
تربیت دینی و معنوی خردسالان به مراتب مهم تر از جنبه های دیگر تربیت میباشد؛ چراکه هدف اساسی تربیت فرزند، حرکت به سوی عبودیت میباشد. در مسیر تربیتی فاطمه نیز تشویق به کارهای عبادی اهمیت ویژه ای داشت.
دراین کار افزون بر پند های گفتاری، از روش رفتار عملی نیز الگویی شایسته برای فرزندان خویش به شمار میرفت و مفاهیمی چون ایثار، خدامحوری و تکیه به آفریدگار در همه کارها را به طور عملی به آن ها یاد می داد.
حضرت فاطمه (س) امر تربیت را امری تحوّل انگیز، سازنده، نجات ده انسان از خطرها و عوارض می شناسد. وی میداند که رمز پیشرفت و انحطاط شخص و جامعه در سایه تربیت قابل خلاصه شدن میباشد.
جامعه ای پیشرفته میباشد که تربیت آن پیشرفته باشد و قومی منحط به حساب می‌آیند که تربیت آنان منحط باشد، هم او معتقد است که‌این مادر‌هاهستند که زمینه را برای بهشتی شدن فرزندان آماده میسازند
تغذیه فرزندان
شیر مادر یکی‌از عواملی میباشد که در نشاط روحی و جسمی فرزندان بسیار تأثیر دارد و سبب خوشبختی یا این که بدبختی شخص می گردد. با دقت در سیره حضرت زهرا (س) درمی یابیم که امر تغذیه خردسالان دقیقاً موردعلاقه وی بوده است .
گاه فاطمه زهرا (سلام الله علیها) شکم فرزندان را به قیمت گرسنگی خویش سیر میکرد. سیره عبادی آن حضرت و ناله های شبانه و دعاهایی که در حق همسایگان می نمود سبب میشد طفل ها در فضای عبادت و بندگی قرار گیرند. علاوه بر آن زمان غروب نمی گذاشت کودکان بخوابند و چنانچه در خواب بودند، آنان‌را بیدار میکرد که آن وقت، وقت استجابت دعاست؛ و همینطور در شب های قدر آنان را با غذای سبک دادن بیدار نگاه می داشت.
تشویق فرزندان به فراگیری علم
حضرت زهرا (س) از همان ابتدای کودکی فرزندانش، عبادت خدای بزرگ را در روح و روان آنان ثبت کرد و خلق و خوی پرستش خدای یگانه را در فطرت لطیف آنان سرشت و از همان شروع به آنان علم آموخت و آنان‌را برای کسب معارف و تشویق در آموزش، آماده میکرد، برای مثال به فرزندش حسن (ع) که هفت ساله بود می فرمود: به مسجد برو، آنچه را از پیامبر شنیدی فراگیر و نزد من بیا و برای من بازگو کن .
شیوه ی تربیتی حضرت فاطمه1
شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر از مقالات ما,به وب سایت آقای دکتر حمید صادقیان مراجعه نمایید.
شخصیت بخشی به فرزندان
در آموزش های دینی ما نیز شواهدی وجود دارد که انتقال مسئله های روحی و اخلاقی را از پدر و مادر به فرزندان تأیید می نماید. در سیره عملی حضرت زهرا (س) نیز دقت به شخصیت بخشی فرزندان و ایجاد اعتمادبه نفس در آنان به طور کاملً به چشم می خورد.
حضرت زهرا (س) برای ایجاد اعتمادبه نفس در فرزندان خویش آنان‌را وادار و تشویق به مسابقه و ورزش میکرد. ازجمله مثال های دیگر؛ روحیه شادابی و نشاط و محبت میان اشخاص خانواده میباشد.
محبت و مهرورزی به فرزندان
روان شناسان معتقدند که خردسالان به موازات نیازهای زیستی و فیزیولوژیکی به ویژه در سنین اولیه، نیازمند ارتباطات عاطفی و تایید از جانب دیگر افراد می‌باشند که برآورده کردن این نیازها، موجب بسترسازی آرامش و تعادل روانی و دستیابی به برخی از بالندگی های روانی میباشد.
آرامش روانی، امنیت خاطر، اعتمادبه نفس، اعتماد به پدر و مادر، الگو گیری در مهرورزی به سایرافراد و پیشگیری از انحرافات، نمونه ای از این امتیازات میباشد.
درس محبت در خانه حضرت زهرا (س) کاملا ارائه میشد و آن حضرت که خود از سرچشمه محبت و عطوفت نبی پروردگار (ص) سیراب گردیده و قلبش کانون محبت به همسر و فرزندانش بود دراین جهت نیز وظیفه مادری خویش را به شایسته ترین صورت انجام می داد.
دقت در سلامتی فرزندان
یکی‌از وظایف پدر و مادر به ویژه مادر نگهداری از سلامتی جسمی فرزندان میباشد. حضرت زهرا (س) به عنوان مادری نمونه دراین باره نیز حساسیت خاص داشتند که نمونه ای از آن در داستان سوره هل اتی و بیماری حسنین و نذر سه روزه فاطمه (س) برای بازگشت سلامتی و درستی به فرزندان خویش میباشد.
گفتار با فرزندان
صحبت کردن محبت آمیز و مؤدبانه نقش مؤثری در شخصیت و بزرگی روح طفل دارد، اخلاق و رفتار مؤدبانه والدین با یکدیگر و رعایت احترام شایسته ترین یادگیری برای فرزندان میباشد، چگونگی حرف زدن حسین علیهم السلام با مادر و پاسخ زهرا (س) و شیوه ی مکالمه آن حضرت با همسرش و احترام گذاردن به بزرگ تر و کسب اجازه، از حدیث شریف کسا آشکار میباشد متانت و احترام در گفتار خانواده فاطمه (س) نمایان میباشد.
استفاده از کلمه های محبت آمیز و مؤدبانه باعث محبت و صفای بیشتر خانوادگی می گردد، حسین علیهم السلام از جد بزرگوارشان اجازه ورود گرفتند، وی این گونه احترام و وقار را از گفتار و اخلاق مادر و پدر خویش آموختند. حتی‌در گفتار نسبت به یکدیگر نیز متانت و احترام را رعایت می کردند .
رعایت نظم و حقوق دیگران
یکی‌از مورد های اصلی تربیت، یاد دادن رعایت حق مردم و نوبت اشخاص میباشد که والدین از زمان طفولیت بایستی به کودک بیاموزند تاوقتی‌که وارد اجتماع می گردد حقوق سایرافراد را محترم شمارد و حق الناس را ضایع نکند و نپندارد که میتواند با زورگویی حقوق دیگرافراد را پایمال نماید و تنها به فکر خود باشد. در منزل فاطمه (س) هم این مطلب بسیار در نظر گرفته میشد.
دقت به روحیه عبادت و حس خداپرستی
از مهم ترین مسائلی که بزرگ بانوی اسلام، در منطق رفتاری خویش در تربیت کودکانش بر آن تأکید می ورزید، دقت به روحیه عبادت و احساس خداپرستی در فرزندانش بود.
حضرت زهرا (س) چنان شوق و اشتیاق بندگی و عبودیت و خضوع و خشوع در برابر پروردگار را در دل وجان فرزندانش تقویت میکرد که آن ها شایسته ترین کارها و بالاترین لذت ها و زیباترین دقایق را لحظات عبادت و تقرب به پروردگار می دانستند اگرچه عبادت وظیفه بالغان و مکلفان میباشد اما خردسالان نیز نباید از این فیض محروم بمانند، بلکه بایستی در سنین خردسالی با عبادت و راز و نیاز و شب زنده داری آشنا شده برای این کارها آماده شوند.
والدین ضمن اینکه خود اهل عبادت و نیایش و شب زنده داری می‌باشند، بایستی خردسالان خود را با بهترین روش ها و مطلوب ترین شیوه ها بدین سو هدایت نمایند. ما در نمونه هایی از احادیث مشاهده میکنیم که خردسالان فاطمه (س) شاهد عبادت ها و شب زنده داری های مادر بوده اند.
